 |
| Source |
Hôm nay giới thiệu bài Artichoke của người thơ nữ dị giới gốc Phi Yrsa Daley-Ward. Thơ nàng cũng mang âm hưởng như những người thơ nữ gốc Phi như nayyirah waheed hay Warsan Shire, viết nhiều về sắc tộc, giới, chiến tranh trên mảnh đất châu Phi và cơ thể đàn bà, tội ác chiến tranh và tình dục, nhưng mình thích thơ Yrsa hơn cả vì thơ nàng có một tình yêu đối với người nữ rất thuần khiết, rất đau thương, thứ mà theo cảm quan của mình những nhà thơ dị tính dù là nữ cũng không thể hiện được. Khi những bài thơ tình nổi tiếng nhất của Shire sử dụng những phép ẩn dụ lỗi thời của cơ thể người mẹ và sự lãnh đạm của người cha hay sự ghét bỏ đàn bà của những thằng đàn ông có những người cha bạo lực để nói về mối quan hệ đổ vỡ ("34 lý do chúng ta thất bại trong tình ái") thì cái chia phôi của Daley-Ward, như trong bài thơ mình dịch này, vừa tinh tế, vừa bình lặng, lại vừa bão tố. Mình cứ đọc đến câu, "and love, love is mostly ill-advised but always brave" lại buồn xoắn cả người. Đi qua các mối tình khiến đứa trẻ - thơ pseudopoet trong mình cũng nhôn nhao trở lại, nhưng thân phận tài hèn sức mọn không thể làm nghệ thuật đành đi dịch và bình luận vậy. Mời các bạn cùng đọc:
A ti sô
Ly dịch cho Lolly
Chừng nào mình chưa phải là đôi cuối cùng
ngồi lại trong góc quán cà phê và
nàng đã hôn giọt rum sẫm màu từ
vành cốc của mình và dạy mình
cách ăn bông a ti sô
chừng đó
mình vẫn chưa thành người nữ.
Chừng nào mình chưa bưng lá mềm lên môi
chạm lưỡi vào thịt lá,
nhấm búp non,
nuốt thứ nước cốt
nàng nói sẽ thanh tẩy mình
chừng nào mình chưa tách nó ra, thở dài trước sắc màu của nó,
nhìn tận nhụy tâm và học được việc
những ngón tay làm thuần thục nhất
chừng nào mình chưa rướn sâu nữa
vào trong cái nhụy dày, nóng ấy
cuộc sống vẫn chưa bắt đầu
Trước khi mình được hứa hẹn.
Trước khi nàng dối lừa.
Trước khi mình bị tháo rời, sửa chữa, và
đập tan lần nữa mình vẫn chưa phải người tình.
Hãy nhớ rằng vào đúng đêm và dưới đúng ánh đèn
ý tưởng nào nghe cũng hay ho cả
và tình ái
tình ái chẳng ai bày cho nhưng lúc nào cũng can trường.
Điều quan trọng nhất cần làm là đừng lo lắng. Những nếp gấp trên gương mặt mình sẽ chẳng bao giờ ngăn cản mặt trời không mọc. Nước mắt mình rơi không thay đổi thời tiết. Những cuộc chiến tranh đang diễn ra. Cuộc chiến trong cơ thể mình là món duy nhất mình chắc thua hay thắng, rồi để thua sau.
Mình uống nhiều nước hơn rum những ngày gần đây, có phải?
Nhưng mình uống cho kí ức về nàng, có phải?
Và mình ăn salad chỉ ăn a ti sô thôi.
Không bao giờ ăn cả.
Không ở một quán cà phê trên con đường đầy bụi lúc nửa đêm.
Không phải với nàng.
Không bao giờ với nàng, hoặc bất kì ai như nàng.
